انواع کالیبراسیون ابزار دقیق
اگر یک تکنسین و یا مجموعهای مهندسی هستید که در زمینه ی تجهیزات اندازه گیری در حال فعالیت است قطعاً با موضوع کالیبراسیون ابزار دقیق و تجهیزات مورد نیاز برای کالیبره کردن دوره ای آشنا هستید. به طور کلی هر کجا که مقوله ی اندازه گیری اهمیت داشته باشد به همان نسبت کالیبراسیون نیز بسیار ضروری و مهم خواهد بود زیرا به کاربران و مشاغل مختلف این امکان را می دهند تا به نتایج ثبت و ضبط شده خود اطمینان داشته باشند. قبل از معرفی انواع کالیبراسیون ابزار دقیق و تجهیزاتی که نیاز به کالیبره شدن دارند، بهتر است به بررسی معنا و مفهوم کالیبراسیون بپردازیم. تعریف رسمی کالیبراسیون در اداره ی بین المللی اوزان و مقیاس ها (BIPM) که هماهنگ کننده ی سیستم های اندازه گیر در سراسر جهان است ارائه می شود و هدف آن برقراری یک وحدت جهانی برای تجهیزات اندازهگیری است.
عملیاتی که در فرآیند کالیبره کردن انجام می شود درواقع مطابقت مقادیر اندازه گیری شده با مقادیر استاندارد تعریف شده است که به نوعی عملکرد صحیح دستگاه را مورد آزمایش قرار می دهد و سپس طی یک فرآیند مشخص نسبت به اصلاح خطاهای موجود اقدام می شود.
انواع کالیبراسیون ابزار دقیق را می توان بر روی ابزارهای مختلف در بخش های متفاوت انجام داد که عبارتند از :
- کالیبراسیون فشار (pressure calibration)
- کالیبراسیون دما (temperature calibration)
- کالیبراسیون جریان سیال (flow calibration)
- کالیبراسیون پیپت ها (pipettes calibration)
- کالیبراسیون الکتریکی (electrical calibration)
- کالیبراسیون مکانیکی (machanical calibration)

اهداف و کاربردهای کالیبراسیون ابزار دقیق
کالیبراسیون ابزار دقیق ،درواقع دقت و کیفیت اندازه گیری های ثبت شده را با استفاده از یکسری تجهیزات ، مشخص می کند. با گذشت زمان تمایل به “رانش” و یا فرسودگی به ویژه در تجهیزات اندازه گیری به وفور دیده می شود که همین امر باعث می شود تا قطعات به صورت دوره ای کالیبره شوند.
برای اطمينان از نتایج اندازهگیری شده، نیاز مستمر به حفظ کالیبراسیون قطعات وجود دارد، چرا که همه ی مجموعه های صنعتی نیاز به اندازه گیری های قابل اعتماد، دقیق و قابل تکرار دارند. هدف از کالیبراسیون ابزار دقیق درواقع به حداقل رساندن خطاهای اندازه گیری است تا بتوان چرخه ی کارکرد دستگاه ها و تجهیزات مختلف را کنترل کرد.
به عنوان مثال در کارخانجات و صنایعی که با تولید مواد غذایی سرو کار دارند، پیامدهای استفاده از قطعاتی که کالیبره نشده اند می تواند این باشد که دمای بحرانی مواد غذایی به اشتباه اندازه گیری شوند که این حالت منجر به از بین رفتن بافت مواد و زنجیره ی تولید خواهد شد.
در بسیاری از دستگاه های مکانیکی و تجهیزاتی که از سیالات مختلف در چرخه ی سیستماتیک خود استفاده می کنند نیز نیاز به کالیبراسیون ابزار دقیق چندین مرحله ای داریم تا علاوه بر بالا بردن حساسیت ابزار دقیق به آلارم ها، بتوانیم کارکرد صحیح مجموعه را نیز مهیا کنیم.

کالیبراسیون ابزار دقیق برای چه تجهیزاتی به کار می رود؟
فرآیند کالیبراسیون ابزار دقیق برای دستگاههای مختلفی صورت می گیرد که هر کدام با توجه به زمینه ی عملکردی خود بسیار متنوع هستند. این فرآیند روند عملیاتی قطعات را مورد ارزیابی و سنجش قرار می دهد و با تعیین حد خطاها و ضریب انحراف هر کدام، میزان و نحوه ی تنظیم آن ها را نیز برای ما مشخص می کنند. در جدول ذیل به صورت کاملا طبقه بندی شده به معرفی هر یک از این دستگاه ها استعلامه ایم.
ابزار دقیق فشار دما جریان سیال الکتریکی مکانیکی
ابزار دقیق | فشار | دما | جریان سیال | الکتریکی | مکانیکی |
۱ | گیج فشار دیجیتال | سیستم های دریافت داده | فلومترهای جرمی حرارتی | Data logers | شتاب سنج |
۲ | اندیکاتورهای دیجیتال | ترمومترها و ترموکوپل ها | فلومترهای چند لایه | کنتورهای برقی | ترازوها |
۳ | مبدل ها | ترمومتر شماره ای | روتومتر – گاز و هوا | مولتی متر | گیج نیرو |
۴ | ترانسمیتر | چمبرها | جریان سنج توربینی | اسیلوسکوپ | میکرومتر |
۵ | پرشر گیج آنالوگ | گیج دما مادون قرمز | دبی سنج گردابی | شمارنده های فرکانسی | گیج ارتفاع |
۶ | بارومتر | PRT ها و ترمیستورها | ونتوری | تستر عایق | عمق سنج |
۷ | تست گیج ها | دوربین های حرارتی | دبی سنج آلتراسونیک | لوپ تستر | کالیپر دیجیتال |
فواید و مزیت های استفاده از کالیبراسیون ابزار دقیق
در صنایعی که در زمینه ی تولید فعالیت دارند، دقت تجهیزات و ابزارآلات صنعتی، در گردش صحیح کل مجموعه نقش بسیار زیادی دارد. زیرا عملکرد ماشین آلات و آن ظرافتی که در تولید محصولات مختلف ارائه می شود در واقع در گرو انجام فرآیند کالیبراسیون ابزار دقیق است و این نوع رفتار می تواند کیفیت کالاهای ساخته شده را به میزان قابل توجهی تغییر دهد.
دقت عملیاتی به ویژه در صنایع داروسازی و فناوری های زیستی از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است زیرا محصولات آن ها جزو مواد مصرفی هستند و به صورت منظم توسط نهادهای نظارتی مانند FDA مورد ممیزی قرار می گیرند. از آنجایی که کلیه ی مراکز صنعتی سعی در حفظ بهره وری مجموعه ی خود دارند، ترجیح می دهند که فرآیند کالیبراسیون ابزار دقیق را به صورت دوره ای و منظم انجام دهند.
در ذیل مجموعه ای از مزیت هایی که کالیبراسیون ابزار دقیق می تواند ارائه دهد عبارتند از :
- دریافت خدمات با استاندارد بالا
- اطمینان از کیفیت محصولات
- کاهش یا از بین بردن خطا در روند تولید محصولات مختلف
- پایین آوردن هزینه های جانبی در زمینه ی طراحی و ساخت
- قابلیت ردیابی دقیق مراحل تولید

چه زمان هایی لازم است که تجهیزات اندازه گیری را کالیبره کرد؟
دوره های انجام کالیبراسیون ابزار دقیق اغلب به صنعت و نوع ابزار مربوطه بستگی دارد، با این حال اکثر بخش ها با اعمال مقررات و استانداردهای خاص خود، حداقل کالیبراسیون سالانه را به عنوان یک قاعده ی کلی در نظر می گیرند. همواره بیاد داشته باشید که عواقب کالیبره نکردن قطعات چه هزینه های هنگفتی را به شما متحمل خواهد کرد چرا که خطا و اشتباهات به وجود آمده در سیستم، روی محصول تاثیر بسیار زیادی دارد و می تواند آن را از رده خارج کند.
اکثر آزمایشگاه های کالیبراسیون ابزار دقیق ، گواهی کالیبراسیون رسمی را برای شما تهیه می کنند تا به عنوان اثبات مطابقت تجهیزات شما با استانداردهای لازم باشد. به طور خلاصه هر چقدر اهمیت ابزار و تجهیزات اندازه گیری بیش تر باشد به همان اندازه نیز کالیبراسیون ابزار دقیق مهم و ضروری خواهد بود. لذا همواره سعی کنید حتی المقدور دوره های کالیبره کردن قطعات را کوتاه تر در نظر بگیرید حتی اگر از کارکرد صحیح دستگاه های خود اطمینان دارید.
جهت اخذ مشاوره و استعلام انواع تجهیزات کالیبراسیون ابزار دقیق می توانید با کارشناسان پتروکاسپین تماس حاصل فرمایید همچنین جهت استعلام آنلاین سایر محصولات پتروکاسپین به سایت اینترنتی pcp.ir مراجعه نمایید.
تماس با کارشناس فروش :۰۲۱۴۱۸۰۵